Martwy ząb – co to znaczy? Przyczyny i sposoby leczenia

Zdrowe uzębienie to podstawa prawidłowego funkcjonowania w życiu każdego człowieka. Choroby jamy ustnej, które objawiają się nieprzyjemnym bólem, mogą prowadzić do ogromnego dyskomfortu. Ten z kolei sprawia, że jest się niedysponowanym w wielu dziedzinach życia. Jedną z takich dolegliwości jest tzw. martwy ząb. Sprawdź, czym objawia się to zaburzenie, jakie są jego przyczyny oraz poznaj sposoby leczenia.

Czym jest martwy ząb?

Miazga zęba to tkanka, która wypełnia jego jamę i jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie całego uzębienia. Jest ona bogato unerwiona i odgrywa przede wszystkim rolę odżywczą. Dzięki niej możliwe jest dostarczanie do zęba wartościowych substancji oraz tlenu. Pełni ona także funkcję czuciową. Jedną z dolegliwości związaną z tą częścią zęba jest tzw. martwy ząb. Jest to potoczna nazwa stosowana w momencie, gdy dochodzi do zaniknięcia (obumarcia) żywej tkanki.

Jakie są objawy martwego zęba?

Objawy związane z martwicą miazgi pojawiają się zazwyczaj w sposób powolny i stopniowy. Na samym początku można nie zauważyć żadnych niepokojących sygnałów. W kolejnych stadiach zazwyczaj pojawiają się:

• nadwrażliwość na zmiany temperatur,
• ból zęba (zazwyczaj pulsujący),
• zmiana barwy zęba na bardziej siny i matowy.

Martwy ząb – w jaki sposób powstaje?

Martwy ząb powstaje w wyniku zaniknięcia żywej miazgi. Dzieje się to w momencie, gdy ze względu na ilość oraz intensywność bodźców, tkance zabraknie właściwości obronnych. Prowadzi to do obumarcia komórek, co z kolei skutkuje martwicą, zaliczaną do pulpopatii nieodwracalnych. Początkowo dolegliwość dotyka jedynie niektórych komórek. Najczęściej są to tkanki wewnątrz komory zęba. Z upływem czasu martwica miazgi zaczyna obejmować również kanały korzeniowe, co prowadzi do całkowitego obumarcia całego organu. Należy podkreślić, że taki stan uzębienia, który nie zostanie poddany procesowi leczenia, skutkuje rozprzestrzenianiem się zapalenia na okolicę okołowierzchołkową.

Przyczyny powstawania martwego zęba

Problem martwego zęba pojawia się w momencie obumarcia komórek miazgi. Dzieje się to zazwyczaj podczas uszkodzenia bądź zaburzenia regularnego dostarczania potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania składników pokarmowych oraz tlenu.

Główną przyczyną problemu jest niewłaściwa higiena jamy ustnej. Zaniedbanie powoduje, że próchnicotwórcze bakterie osiedlają się na płytce nazębnej, co jest pierwszym etapem obumarcia miazgi. Taka infekcja powoduje, że mechanizmy obronne tkanki stają się coraz słabsze, a to skutkuje śmiercią komórek.

Inną, równie częstą, przyczyną powstawania martwicy zęba są wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne. Są one związane ze złamaniami płytki nazębnej i zaburzeniem prawidłowego ukrwienia miazgi.

U niektórych pacjentów dolegliwość może pojawić się w wyniku wprowadzenia nieodpowiedniej terapii lekami lub zastosowania wypełniających ubytek w zębie materiałów.

Martwy ząb to problem dotykający cały organizm – jakie mogą być powikłania?

W momencie, gdy martwy ząb zaczyna przysparzać dolegliwości bólowe oraz zmienia swój wygląd zewnętrzny na bardziej siny i matowy, to może to oznaczać pojawienie się tzw. zgorzeli ropnej. Polega ona na osiedleniu się bakterii gnilnych na zębie, dla których rozwoju martwa miazga stanowi środowisko idealne. W takim przypadku pojawia się często nieprzyjemny zapach, związany z rozkładem gnilnym. Ten etap martwicy zęba prowadzi do innych problemów. Nieleczony martwy ząb to bowiem przyczyna powstawania wielu powikłań. Wśród nich najczęściej wymienia się:

• ropień podokostnowy,
• ropień podśluzówkowy,
• obrzęki twarzy,
• zaczerwienienie twarzy,
• ból głowy.

Taki wysiew drobnoustrojów chorobotwórczych, może być również pierwszym z etapów powstawania znacznie bardziej szkodliwych schorzeń, jak:

• ropień mózgu,
• infekcyjne zapalenie wsierdzia,
• reaktywne zapalenie stawów.

Martwy ząb i sposoby leczenia

Wiele osób w przypadku, gdy pojawi się u nich problem martwego zęba, obawia się najbardziej drastycznej metody leczenia, mianowicie usunięcia go. Jest to jednak ostateczna forma pozbycia się tej dolegliwości. Istnieje bowiem inny sposób ingerencji lekarskiej, którego zadaniem jest ukojenie bólu odczuwanego przez pacjenta.

Najskuteczniejszą oraz najczęściej wybieraną metodą leczenia zęba martwego jest tzw. terapia endodontyczna, powszechnie znana jako leczenie kanałowe. Polega ona na oczyszczeniu korony i korzeni zębowych. Usunięcie martwej miazgi, która jest niedotleniona i niedokrwiona ma na celu przygotowanie zęba do wypełnienia powstałego miejsca specjalnym biopodobnym materiałem stomatologicznym. Dzieje się to po wcześniejszym zdezynfekowaniu dziury oraz usunięciu wszelkich drobnoustrojów. Leczenie to jest zakończone opracowaniem korony zęba i jego odbudową. W tym celu stosuje się wkład koronowo-korzeniowy lub koronę protetyczną.

W jaki sposób zadbać o ładny uśmiech w przypadku martwego zęba?

Ze względu na to, że dolegliwość, jaką jest martwica miazgi, skutkuje nie tylko dyskomfortem związanym z bólem, ale także kwestiami estetycznymi, wiele osób zastanawia się, w jaki sposób poprawić stan wyglądu swojego uzębienia po leczeniu lub nawet w trakcie jego trwania. Ząb, który nie posiada żywej tkanki, szybko traci swoją atrakcyjną białą barwę. Przekształca się ona zazwyczaj w kolor szary. Istnieje metoda na poprawę takiego stanu rzeczy i jest to wybielenie zęba. Należy jednak podkreślić, że czynności tej nie wolno przeprowadzać w domowych warunkach, a przy zastosowaniu profesjonalnych zabiegów stomatologicznych. Wyróżnia się specjalne wkłady i bezpieczne środki wybielające służące do wykonywania tego rodzaju zabiegów. Niektóre osoby decydują się na założenie licówki, która maskuje przebarwienie płytki.

Martwy ząb – jak zapobiec?

Należy pamiętać, że w momencie, gdy pojawi się problem, który może wskazywać na martwicę miazgi, należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza specjalisty. Nic nie zastąpi wiedzy i doświadczenia stomatologa, który korzystając z nich, dobiera odpowiednią do pacjenta kurację. 

Dobrze jest zwracać uwagę na codzienną pielęgnację uzębienia, która niweluje ryzyko powstania omawianego zaburzenia, jak i wielu innych nieprzyjemnych dolegliwości. Szczotkowanie zębów powinno odbywać się minimum dwa razy na dobę. Najlepiej jednak jeśli jest ono wykonywane po każdorazowym spożyciu posiłku. Nie należy również zapominać o czynnościach takich, jak nitkowanie czy płukanie jamy ustnej. Odpowiednią profilaktyką są również regularne wizyty u dentysty. Tak holistyczne podejście do higieny jamy ustnej może zapobiec rozwojowi próchnicy i związanych z nią chorób.