Zależy Ci na pięknym uśmiechu i chcesz wyeliminować ewentualne czynniki, które mogą stać się przyczyną powstania wady zgryzu? Zastanawiasz się, skąd biorą się różnego rodzaju zaburzenia jamy ustnej? Poznaj najczęściej diagnozowane rodzaje wad zgryzu, dowiedz się, jak one się tworzą i sprawdź, w jaki sposób można się ich pozbyć.

Wady zgryzu – jak powstają?

Wady zgryzu zaliczane są do tzw. zaburzeń morfologiczno-czynnościowych. Najczęściej związane są z narządem żucia, a więc obszarem odpowiedzialnym między innymi za:

• ustawienie zębów,
• relację szczęka – żuchwa,
• mięśnie żuchwy,
• stawy skroniowo-żuchwowe.

Stomatolodzy podkreślają, że istnieje wiele czynników stanowiących ryzyko powstania wady zgryzu. Wyróżnia się zarówno przyczyny zewnętrzne i wewnętrzne. Pacjent największy wpływ ma na pierwszy ich rodzaj. Są to bowiem wszelkie czynności, które sprawiają, że jama ustna nie jest utrzymana w prawidłowym stanie. Wewnętrzne, a więc genetyczne powody są raczej niezależne od danej osoby, ponieważ najczęściej dotyczą odziedziczenia wady po rodzicach czy dziadkach. Powstają one jeszcze przed urodzeniem, a więc w trakcie okresu wewnątrzmacicznego.

W każdym przypadku (zarówno przy wadach wrodzonych, jak i nabytych/zewnętrznych) możliwe jest wdrażanie odpowiednich interwencji. Do całościowej oceny stanu uzębienia pacjenta lekarz podchodzi indywidualnie w trakcie konsultacji stomatologicznej. Warto umówić się na taką wizytę w celu uzyskania wszelkich potrzebnych informacji dotyczących powstawania wad zgryzu, a także dostępnych możliwości ich leczenia.

Jak powstają wady zgryzu?

Jak wspomniano, przyczyn powstawania wad zgryzu jest dość sporo. Spośród nich można jednak wyróżnić te, które u pacjentów stomatologicznych pojawiają się najczęściej. Poza czynnikami genetycznymi, a więc przyczynami wrodzonymi, do których zalicza się wielkość zębów, ułożenie i rozmieszczenie uzębienia, budowa szczęki, istnieją również te czynniki, które pojawiają się po urodzeniu. Najczęściej są to zaburzenia, które wynikają z utraty zębów, nieprawidłowych zachowań oraz ewentualnego braku lub nieprawidłowego wdrożenia interwencji ortodontycznej.

Zgrzytanie zębami

Wiele osób, zarówno dzieci, jak i dorosłych, posiada charakterystyczny odruch zgrzytania zębami. Najczęściej pojawia się on w trakcie odpoczynku, a więc w porze snu. Nocne ataki powodują, że guzki zębowe ścierają się, a to prowadzi do powolnego odkształcania się uzębienia. Jeśli zauważy się taki problem, należy od razu udać się do specjalisty. Lekarze, dostosowując leczenie do wieku pacjenta, wdrażają odpowiednie metody interwencji, które umożliwiają pozbycie się problemu zgrzytania zębami.

Ssanie palca

Większość maluchów tuż po porodzie nabywa odruch ssania palca. U niemowlaków jest to norma rozwojowa, którą nie należy zbytnio się przejmować. W momencie, gdy nawyk ten nie znika, gdy dziecko staje się starsze, w konsekwencji mogą pojawić się wady zgryzu. Ssanie kciuka powoduje bowiem zgryz krzyżowy, otwarty, a nawet wysunięcie zębów do przodu. Podczas takiego odruchu cała szczęka oraz żuchwa są w nieustannym napięciu, co ma negatywne konsekwencje dla rozwoju dziecka.

Nieodpowiednie nawyki żywieniowe

Nie każdy wie, że nieodpowiednia dieta ma również wpływ na powstawanie wad zgryzu. Nadmierne spożywanie zbyt twardych produktów może bowiem powodować nadwyrężanie się żuchwy, co w konsekwencji może prowadzić do jej odkształcania się. Dodatkowo warto zwrócić również uwagę na sam nawyk jedzenia. Należy bowiem wystrzegać się intensywnego jednostronnego żucia pokarmu.

Nieodpowiednia ingerencja dentystyczna lub jej brak

Każdy rodzic powinien zadbać o prawidłowy rozwój swojego dziecka, zwłaszcza w pierwszych latach jego życia. Niezbędne są przede wszystkim regularne wizyty u lekarza dentysty. Warto wybrać dobrego specjalistę, który potrafi dobrać odpowiednie leczenie do wieku oraz indywidualnych cech pacjenta. Przykładowo, nie w każdym momencie usunięcie mleczaków lub zębów spróchniałych jest dobrym rozwiązaniem. W momencie, gdy ząb u dziecka zostanie usunięty zbyt wcześnie, to może to powodować krzyżowanie się całego uzębienia, co w konsekwencji prowadzi do wady zgryzu. O regularne wizyty stomatologiczne u sprawdzonego specjalisty należy zadbać również w dorosłości. Podkreśla się, że kontrolne spotkania z lekarzem powinny odbywać się co najmniej dwa razy w roku.

Jak leczyć wady zgryzu?

Biorąc pod uwagę przyczyny powstawania wad zgryzu, warto przede wszystkim zadbać o wszelkie czynności przeciwdziałające. Należy regularnie sprawdzać stan swojego uzębienia, a także zniwelować wszelkie czynniki ryzyka. Dobrze jest również wdrożyć odpowiednią pielęgnację zębów, w której skład wchodzi nie tylko szczotkowanie zębów, ale również ich płukanie oraz nitkowanie.

Jeśli pojawi się jakaś nieprawidłowość zgryzu, należy udać się do stomatologa w celu oceny stanu zdrowia, a także podjęcia przez niego odpowiedniej ingerencji. Jeśli pacjent wie, że problem jest związany z wadą zgryzu, to specjalistą, do którego może on bezpośrednio się udać, jest ortodonta. Każda metoda leczenia jest natomiast dobierana indywidualnie do danej osoby. Pod uwagę bowiem bierze się przyczynę, intensywność choroby, a także jej rodzaj. Do najczęstszych wad zgryzu zalicza się:

• tyłozgryz,
• zgryz otwarty,
• zgryz krzyżowy,
• przodozgryz,
• zęby odseparowane.

W zależności od tego, z jaką wadą zmaga się pacjent, takie leczenie jest wdrażane. U dzieci, ale i u dorosłych, najczęstszą interwencją jest założenie aparatu na zęby. Jeśli problem jest bardziej zaawansowany, to konieczna może być operacja szczękowo-twarzowa. To jednak ocenia specjalista, bazując na swojej wiedzy oraz doświadczeniu.